จัดฟันครั้งแรก ต้องรู้อะไรบ้าง ราคาเท่าไหร่

การจัดฟันนั้นเป็นการรักษาทางทันตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟันให้เป็นธรรมชาติและใช้งานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งการรักษานี้นั้น ส่วนใหญ่จะทำแค่ครั้งเดียว แต่ในบางครั้ง ก็อาจมีการจัดฟันรอบสองและรอบสามตามมา เพื่อเก็บรายละเอียดที่เหลือ

แต่หากคุณเป็นคนที่กำลังจะจัดฟันครั้งแรกอยู่ บทความนี้ได้รวบรวมสิ่งต่างๆ ที่ควรรู้ รวมไปถึงราคาค่าใช้จ่ายๆ คร่าวๆ ในการรักษา

การเตรียมตัวก่อนการรักษา

ก่อนที่จะเริ่มจัดฟันครั้งแรก จะมีขั้นตอนต่างๆ คร่าวๆ ดังนี้:

ปรึกษาทันตแพทย์เพื่อเช็คดูอาการ ตรวจวินิจฉัยโครงสร้างฟัน พร้อมทำประวัติก่อนการจัดฟัน เช่น การพิมพ์ฟัน การถ่ายภาพ การ x-ray รวมไปถึงวางแผนการรักษา
สอบถามคำถามทั่วไปที่เกี่ยวกับการใช้ชีวิตของคนไข้และเป้าหมายในการรักษา เพื่อเลือกชนิดการจัดฟันที่เหมาะที่สุด เช่น หากคุณเป็นคนที่เข้าสังคมบ่อย และคำนึงถึงรูปร่างหน้าตาเป็นหลัก การจัดฟันใสอาจเป็นตัวเลือกที่เหมาะที่สุด
งบประมาณคร่าวๆ ที่มี รวมไปถึงแจ้งแผนการชำระเงินต่างๆ
หากคนไข้มีปัญหาการเรียงตัวของฟันที่ค่อนข้างซับซ้อนเกินกว่าแค่การจัดฟัน แพทย์อาจทำการให้คำแนะนำเกี่ยวกับการผ่าตัดขากรรไกรร่วมกับการจัดฟันเพิ่มเติมเพื่อเป็นตัวเลือกในการรักษา

4 ชนิดของการจัดฟัน

ในการจัดฟันครั้งแรกนั้น จะมีชนิดการรักษาให้เลือกทั้งหมด 4 แบบ ดังนี้:

จัดฟันโลหะ: หรือที่เรียกว่าการจัดฟันแบบเหล็ก เป็นการติดเครื่องมือโลหะประเภทยึดติดแน่นกับฟันเพื่อใช้ในการแก้ไขปัญหาที่เกิดจากการเรียงตัวของฟันไม่เหมาะสม
จัดฟันเซรามิก: คือ การจัดฟันด้วยเครื่องมือแบรคเก็ตที่ทำมาจากวัสดุเซรามิก ซึ่งมีสีใส มีความโดดเด่นที่ความสวยงามและภาพลักษณ์
จัดฟันดามอน: เป็นการการจัดฟันแบบไร้ยาง (Self ligating braces) ที่ใช้ตัวยึดแบบพิเศษแทนเพื่อขึงตัวลวดเครื่องมือไว้ แทนที่จะใช้ยางรัดเหมือนการจัดฟันโลหะแบบดั้งเดิม
จัดฟันใส: ตัวที่เป็นที่นิยมที่สุด คือ Invisalign ซึ่งเป็นเทคโนโลยีการจัดฟันแบบใหม่ที่ใช้เครื่องมือแบบใสซึ่งออกแบบมาพิเศษตามรูปฟันของคนไข้ด้วยคอมพิวเตอร์แสกนระบบ 3 มิติ (3D) ในห้องแล็บที่อเมริกา

โดยในระหว่างการพบแพทย์เบื้องต้น แพทย์จะเป็นผู้แนะนำร่วมกับคนไข้เพื่อตัดสินใจว่าการจัดฟันชนิดไหนเหมาะสมที่สุด

ขั้นตอนการจัดฟัน

เมื่อถึงวันจัดฟัน แพทย์จะทำการตรวจวินิจฉัยโครงสร้างฟัน พิมพ์ฟัน ถ่ายภาพ x-ray และทำการเคลียร์ช่องปาก เช่น อุดฟัน ขูดหินปูน ผ่าฟันคุด เป็นต้น
ทำการติดตั้งเครื่องมือจัดฟัน ซึ่งหากเป็นแบบลวดหรือแบร็กเก็ตจัดฟัน เช่น แบบโลหะ แบบเซรามิก หรือ ดามอน แพทย์จะทำการติดเครื่องมือเข้ากับฟันด้วยวัสุดยึดเกาะพิเศษ หากเป็นการจัดฟันใส เช่นด้วย Invisalign แพทย์จะทำการส่งข้อมูลฟันไปยังห้องแล็บเพื่อทำการพิมพ์เครื่องมือต่อไป
เมื่อติดเครื่องจัดฟันเสร็จแล้ว ทันตแพทย์จะทำการนัดทุก 4-8 อาทิตย์ เพื่อเข้ามาทำการปรับลวดและตำแหน่งเครื่องมือจัดฟันให้เป็นไปตามแผนการ รวมไปถึงเปลี่ยนและซ่อมแซมเครื่องมือจัดฟัน
หลังจากจัดฟันฟันครบตามกำหนดแล้ว (ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 12-24 เดือน) ทันตแพทย์จะพิมพ์ฟันทำรีเทนเนอร์ ซึ่งมีหลากหลายแบบ ได้แก่ รีเทนเนอร์แบบใส รีเทนเนอร์แบบลวด รีเทนเนอร์แบบติดแน่น และรีเทนเนอร์แบบโลหะ เพื่อใช้คงสภาพฟัน ซึ่งควรใส่ตามที่ทันตแพทย์แนะนำ เพื่อไม่ให้ฟันเคลื่อนกลับไปตำแหน่งเดิม
หากต้องมีการผ่าตัดขากรรไกรเพิ่มเติม แพทย์ก็จะให้คำแนะนำต่อไป

การรับประทานอาหาร

หลังจากทำการจัดฟันครั้งแรกเสร็จแล้ว ในช่วงระหว่างการจัดฟันช่วงแรกๆ คนไข้จะมีอาการรู้สึกไม่สบายช่องปาก และจะมีอาการปวดแบบหน่วงๆ บ้าง ซึ่งโดยส่วนหใหญ่อาการเหล่านี้ก็จะค่อยๆ ดีขึ้นในภายใน 3-5 วัน ช่วงที่รู้สึกปวด คนไข้สามารถทานยา แก้ปวดเพื่อช่วยบรรเทาอาการปวดได้

ในส่วนของการรับประทานอาหารนั้น เลือกทานอาหารที่นิ่มและเคี้ยวง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก ซุป เนื้อสัตว์ อ่อนๆ นุ่มๆ ไม่มีกระดูก ก๋วยเตี๋ยว เป็นต้น และควรหลีกเลี่ยงอาหารที่แข็งและเหนียว เช่น ลูกอม หมากฝรั่ง คาราเมล ช็อคโกแลต เพราะอาหารเหล่านี้อาจไปรบกวนการเคลื่อนที่ของตัวฟันหรือสร้างความเสียหายให้กับเครื่องมือจัดฟันได้

การดูแลทำความสะอาด

ถ้าเป็นการจัดฟันด้วยแบร็กเก็ต การทำความสะอาดนั้นอาจจะทำได้ยากขึ้น เพราะจะมีเครื่องมือมาบังตัวฟัน ดังนั้นคนไข้ควรที่จะดูแลความสะอาดช่องปากอย่างสม่ำเสมอ เช่น แปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ โดยใช้แปรงสีฟันขนอ่อน และ ใช้ใไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง

หากเป็นการจัดฟันด้วย Invisalign ซึ่งมีข้อดีหลักๆ คือสามารถถอดเครื่องมือได้ ก็ควรที่จะดูแลความสะอาดฟันตามปกติรวมไปถึงตัวเครื่องมือด้วย